Urząd Gminy Kiernozia
6. Infrastruktura techniczna.
W zakresie zaopatrzenia w wodę dla celów bytowych i gospodarczych głównym źródłem jest ujęcie wód podziemnych w Chruślach ze studni o głębokości 62,5 i 66 metrów oraz o wydajności maksymalnej 110 m3/godzinę i 2057 m3/ dobę. Ujęcie to zapewnia zaopatrzenie w wodę o dobrych parametrach bakteriologicznych, ale podwyższonej zawartości związków żelaza i manganu, co spowodowało konieczność uzdatnienia dla potrzeb spożywczych w sta-cji uzdatniania wody. Docelowo przewiduje się rozbudowę stacji o zbiorniki wyrównawcze i zapewnienie docelowej wydajności 260 m3/godz. W wyniku realizacji sieci wodociągowej na terenie gminy zwodociągowano wszystkie miejscowości. Podłączenia do sieci wodociągowej posiada obecnie ok. 92 % gospodarstw domowych. Na terenie gminy zlokalizowane jest we wsi Wola Stępowska ujęcie wody ze stacją uzdatniania o wydajności 106 m3/godz. Ujęcie to traktowane jest jako awaryjne źródło zaopatrzenia dla gminy. Realizowane wodociągi są wyposażone w hydranty ppoż. Łączna długość sieci wodociągowej (na dzień 31.12.98 r.) wynosiła w gminie 120,8 km wodociągami o średnicy od 280 mm (wodociąg na wyjściu ze stacji uzdatniania) do 90 mm. Przeważają wodociągi o średnicach 110 mm. Dwustronnie zaopatrzono w wodę miejscowość gminną oraz ujęcie wody w Woli Stępowskiej. Przewidywane zapotrzebowanie na wodę dla celów bytowo-gospodarczych wynosi 250-300 m3/godz. dla gminy wliczając w to potrzeby zakładów usługowo - produkcyjnych z wyłączeniem przemysłu wodochłonnego. Realizacja urządzeń i sieci zaopatrzenia w wodę nie idzie w parze z realizacją urządzeń utylizacji i odprowadzania ścieków. Jedynie na obszarze ośrodka gminnego istnieje odcinkowa sieć kanalizacji ogólnospławnej odbierającej ścieki ze zbiorników trójkomorowych zapewniających niewielkie, wstępne oczyszczenie ścieków. Następnie ścieki są odprowadzane do rowu i rzeki Nidy. Powstała sytuacja stanowi znaczne zagrożenie sanitarne i ekologiczne. Poza tym brak oczyszczalni, a w szczególności zlewni dla ścieków ze zbiorników przydomo-wych powoduje niebezpieczeństwo skażenia gleb i wód płynących oraz stanowi zagrożenie dla I-go poziomu użytkowego wód podziemnych, zwłaszcza w terenach piaszczystych, narażonych na przenikanie zanieczyszczeń z powierzchni ziemi. Opracowana jest koncepcja kanalizacji dla wsi gminnej oraz sąsiednich miejscowości o zwartej zabudowie. Koncepcja ta zakłada lokalizację oczyszczalni ścieków we wsi Kiernozia, na gruntach komunalnych. Znaczna powierzchnia gospodarstw rolnych w gminie oraz działek siedliskowych powo-duje, iż istnieje możliwość realizacji oczyszczalni przyzagrodowych z wykorzystaniem nowoczesnych, proekologicznych technologii utylizacji ścieków u źródeł ich powstawania. W określaniu ilości ścieków sanitarnych należy przyjmować wskaźnik 0,9 ilości wody zużytej. W zakresie odprowadzenia wód deszczowych w obszarze gminy odwadniane są sieciami kanalizacji ogólnospławnej jedynie tereny utwardzonych ulic i placów w ośrodku gminnym. Pozostała część terenów zabudowanych nie posiada kanalizacji deszczowej i odwadniana jest poprzez system rowów melioracyjnych. W zakresie odwodnień drogowych funkcjonujące rowy odwadniające posiada droga krajowa oraz niektóre drogi wojewódzkie. Większość dróg gminnych nie posiada odwodnień lub zostały one zniszczone lub zaorane. W zakresie utylizacji odpadów stałych i komunalnych gmina zleciła firmie Eko Serwis z Kutna zbiórkę tych odpadów. Firma rozprowadziła pojemniki na śmieci na terenie całej gminy i systematych odbiera śmieci. Na terenie gminy nie prowadzi się segregacji odpadów. W obrębie gminy brak jest zakładów utylizacji odpadów i padliny. Padła zwierzyna odbierana jest przez służby zakładu utylizacji (aktualnie w Zieleńcu).
W zakresie zaopatrzenia w ciepło obiektów zlokalizowanych na obszarze gminy dotychczas przeważa ogrzewanie za pośrednictwem indywidualnych źródeł ciepła w oparciu o paliwo stałe - węgiel. Powoduje to okresowy wzrost emisji niskiej zanieczyszczeń na terenach zabudowy w sezonie grzewczym, szczególnie w ośrodku gminnym. Należy się liczyć w przyszłości z koniecznością zastosowania proekologicznych źródeł energii grzewczej, w szczególności gazu lub oleju opałowego. W zakresie zaopatrzenia w gaz dla celów bytowych i grzewczych brak jest na terenie gminy sieci gazowych. Przewiduje się gazyfikację gminy w oparciu o gazociąg wysokiego ciśnienia DN 200 Sochaczew - Gostynin. Podstawą jest opracowana w 1995 r. "Koncepcja gazyfikacji gminy" przewidująca zasilanie gminy gazem średniego ciśnienia DN 200 ze stacji redukcyjno-pomiarowej zlokalizowanej na terenie gminy Sanniki. Zasilanie gminy odbywać się będzie gazociągiem wzdłuż drogi Kiernozia - Szkarada oraz drogi wojewódzkiej na odcinku Osmolin - Kiernozia. W dalszych rozważaniach proponuje się przyjąć wariant ograniczony gazyfikacji, wynikający z warunków zasilania postawionych przez MOZG w Warszawie i obejmujący 6 miejscowości: Witusza, Chruśle, Brodne - Towarzystwo, Kiernozia, Czerwniew. Obecnie rozpatrywany jest wariant zaopatrzenia gminy w gaz przewodowy z gazociągu wyso kiego ciśnienia Kutno- Bedlno- Łowicz. W zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną teren gminy zasilany jest siecią ele- ktroenergetyczną napowietrzną średniego napięcia 15 KV z GPZ w Żychlinie, przy zachowaniu zaopatrzenia awaryjnego z PPZ Szkarada. Sieci te wraz z istniejącymi, modernizowanymi słupowymi stacjami trafo zapewniają zaopatrzenie w energię elektryczną na potrzeby bytowe i gospodarcze. Zmodernizowane w latach 90-tych linie średniego napięcia i stacje trafo za- pewniają zaopatrzenie w układzie dwustronnym dla miejscowości w gminie, zwłaszcza ośrodka gminnego. W zakresie urządzeń i sieci telekomunikacyjnych w gminie wykonano w 1999 r. sieć telekomunikacyjną i podłączono do centrali cyfrowej około 800 numerów. W latach 1998/99 zrealizowano sieć światłowodową - pętlę SDH przez województwo płockie relacji Płock - Czerwińsk - Iłów - Kiernozia - Gąbin - Płock wraz z sieciami abonenckimi. Na terenie gminy Kiernozia planowana jest budowa kanalizacji telefonicznej. Według danych WUS-u na dzień 31.12.1998 r. w gminie było 299 abonentów telefonii przewodowej, tj. 74,3 w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, co jest jednym z niższych wskaźników w powiecie łowickim.
Przez teren gminy przebiegają sieci infrastruktury technicznej o znaczeniu krajowym. Są to:
- linia wysokiego napięcia 220 KV relacji "Konin- Mory"
- ropociąg "Płock - Południe" relacji Płock - Koluszki.
W zakresie stopnia wyposażenia mieszkań i gospodarstw w sieci infrastruktury technicznej należy stwierdzić na podstawie danych spisu rolnego z lat 1978-96, iż znacznie wzrósł stopień zwodociągowania gminy od wskaźnika 35,5 % mieszkań posiadających wodociąg w 1978 r. (średnia wojewódzka w tym czasie wynosiła 49,6 %), poprzez 62,3 % w 1988 r. do 78,4 % w 1996 r. Praktycznie w latach 1978-96 stopień zwodociągowania gminy wzrósł ponad dwukrotnie. W 1996 r. z podłączonych do wodociągu mieszkań 42,5 % korzystało z wodociągu sieciowego (grupowego), natomiast 35,9 % obiektów korzystało z przyłącza wodociągowego do własnej studni. Pozostałe gospodarstwa korzystały z zaopatrzenia w wodę ze studni bez sieci wodociągowej. W ostatnim okresie tj. w latach 1997-2000 praktycznie zwodociągowano 100 % gminy, sukcesywnie trwa realizowanie przyłączy. W Kiernozi i częściowo w Stępowie występuje wodociąg z rur azbestowych, które należy wymienić. W 1978 r. 1988 r. w gminie jedynie odpowiednio - 18,7 % i 48,8 % mieszkań posiadało ustęp spłukiwany (średnia wojewódzka 41,5 %), 21,3 % i 46,1 % mieszkań - łazienkę (średnia wojewódzka 40,6 %), ciepłą wodę 19,5 % i 44 % (średnia wojewódzka - 36,9 %). Centralne ogrzewanie posiadało w gminie w w/w latach odpowiednio 22,5 % i 44 % mieszkań (średnia wojewódzka - 35,6 %).
6. Infrastruktura społeczna.
Ośrodkiem obsługi gminy w zakresie podstawowych usług społecznych jest wieś gminna. Pojedyncze obiekty o ograniczonym programie usługowym (głównie w zakresie handlu i oświaty) występują w poszczególnych wsiach.
W zakresie placówek oświaty i wychowania w latach 1988- 2000 nastąpiło zmniejszeni ich liczby oraz ilości uczniów uczęszczających, co związane jest z przemianami struktury demograficznej. W 1988 r. istniało na terenie gminy 5 obiektów szkolnych, w tym zasadnicza szkoła zawodowa z liczbą 54 uczniów. Do szkół podstawowych uczęszczało 644 uczniów. W 1996 r. w gminie były 4 placówki szkolne stopnia podstawowego, w tym jedna szkoła z klasami I-VIII z liczbą 450 uczniów oraz dwie szkoły filialne z klasami I-III we wsiach Brodne-Józefów oraz Osiny, gdzie uczęszczało 37 uczniów. W szkole zasadniczej było 21 uczniów. W latach 1988-96 zlikwidowano szkołę w Stępowie a w istniejących szkołach zlokalizowanych poza Kiernozią zredukowano liczbę oddziałów do I-III. W 1999 r. zlikwidowano szkoły filialne w miejscowościach: Brodne Józefów i Osiny. W 1988 r. działało w Kiernozi przedszkole z 60 miejscami oraz ośrodek szkolno-wychowawczy. W roku szkolnym 1999/2000 na terenie gminy działały następujące placówki oświatowe:
W zakresie szkół ponad podstawowych teren gminy obsługiwany jest przez szkoły zlo-kalizowane w pobliskich miastach, zwłaszcza w Łowiczu, Gąbinie, Płocku i Gostyninie. W 2001 r. zostanie zlikwidowana Zasadnicza Szkoła Rolnicza (z uwagi na brak naboru). Rozpoczęto inwestycję rozbudowy istniejącej Szkoły Podstawowej w Kiernozi pod potrzeby utworzonego Gimnazjum. Zakończenie inwestycji zaplanowane jest na 15 sierpnia 2001 r.
W zakresie administracji publicznej w postaci instytucji administracji samorządowej, finansów (bank spółdzielczy), łączności, kultury, organizacji politycznych i komisariatu policji obiekty zlokalizowane są w Kiernozi i obejmują swoim zasięgiem obszar całej gminy.
W zakresie usług ochrony zdrowia w gminie Kiernozia w 2000 r. znajdował się jeden Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej zatrudniający 4 lekarzy, zlokalizowany w Kiernozi oraz jedna apteka. Istnieje potrzeba zwiększenia liczby placówek aptecznych oraz zatrudnienia lekarzy - specjalistów, jak również sprowadzenia specjalistycznego sprzętu w zakresie diagnostyki medycznej i karetki pogotowia.
Zatrudniony (na dzień 31.12.2000 r.) personel medyczny to czterech lekarzy oraz cztery pielęgniarki. W budynku przychodni lekarskiej zlokalizowany jest również gabinet rehabilitacji ruchowej i gabinet stomatologiczny. Specjalistyczną, stacjonarną opiekę medyczną nad mieszkańcami gminy sprawuje szpital w Łowiczu.
W zakresie instytucji kultury działa w Kiernozi Gminny Ośrodek Kultury oraz Gminna Biblioteka Publiczna. Od 1988 r. zmniejszyła się ilość placówek bibliotecznych.
Zlikwidowano również Kluby Rolnika. W chwili obecnej (dane na dzień 31.08.98 r.) z biblioteki gromadzącej 15186 tomów korzysta 682 czytelników, głównie młodzież.
GOK prowadzi sekcje zainteresowań dla dzieci i młodzieży (koło plastyczne, recytatorsko-teatralne, teatrzyk żywego słowa, lekcje języka oraz zajęcia dla osób dorosłych.
Duże znaczenie w życiu kulturalnym gminy i promocji odgrywa zespół Pieśni Ludowej "Kiernozianie" grupujący 13 osób (wraz z kapelą) oraz klub seniora. GOK wydaje również jedyną lokalną gazetę - "Kiernozianin" zawierającą informacje z życia gminy.
W tradycji życia gminy utrwaliły się lokalne obchody i uroczystości jak: Sobótki, uroczystości Bożego Ciała, Dzień Seniora, Dzień Matki, festyn sportowo-rekreacyjny z okazji rocznicy "Cudu nad Wisłą". Na terenie gminy mieszkają twórcy ludowi - poetka Maria Dylik oraz rolnicy trudniący się amatorsko rzemiosłem artystycznym jak: kowalstwo Józef Pruchniewicz z Wiśniewa, Józef Kowalski z Jadzenia).
Rzemiosło i rękodzieło ludowe zanika z powodu braku zapotrzebowania i odbiorców wytworzonych przedmiotów.
W Kiernozi znajduje się kościół parafialny pod wezwaniem św. Małgorzaty. Parafia obejmuje obszar około 70 % gminy. Pozostała część gminy należy do parafii w Luszynie, Złakowie Kościelnym i Osmolinie.
W zakresie usług handlu i gastronomii obiekty skupione są przede wszystkim w ośrodku gminnym, gdzie działają skupione w centrum obiekty handlowo-usługowe i gastronomii. Z dawnych obiektów handlowych będących własnością GS znaczna część uległa przekształceniu w placówki prywatne. GS nadal posiada obiekty handlowe z artykułami do produkcji rolnej oraz sklepami spożywczymi. W Kiernozi znajdują się obiekty usług nieuciążliwych zwłaszcza w zakresie napraw, usług budowlanych i wykończenia wnętrz, agencja ubezpieczeniowa. Braki zaopatrzenia w towary przemysłowe w poszczególnych wsiach uzupełnia targowisko w Kiernozi oraz sklepy prowadzące sprzedaż obwoźną.
Plac targowy wykorzystywany jest okresowo, na tradycyjne targi. Osobno znajduje się plac skupu buraków cukrowych. W latach 80-tych i 90-tych rozwój gospodarki rynkowej zaowo-cował rozwojem usług handlu w zakresie produktów przemysłowo-spożywczych codziennego użytku w poszczególnych wsiach (Witusza, Niedzieliska, Brodne Józefów, Brodne Towa-rzystwo, Osiny, Czerniew, Sokołów Kolonia, Wola Stępowska, Stępów i Teresew). Na terenie gminy znajduje się 9 obiektów ochotniczych straży pożarnych (Stępów, Teresew, Sokołów Kolonia, Kiernozia, Chruśle, Witusza, Zamiary, Niedzielisk i Osiny). Obiekty te pełnią również funkcje sal zebrań i uroczystości lokalnych.
W zakresie usług poczty i łączności teren gminy obsługiwany jest przez urząd pocztowy znajdujący się w Kiernozi. Jakość usług telekomunikacyjnych poprawiła się po zrealizowaniu centrali telefonicznej w Kiernozi. Centrala ta posiada jednak ograniczone możliwości rozbudowy obiektu, ze względu na położenie w zabytkowym parku. Rozbudowa może się odbywać jedynie przez podłączenie nowych urządzeń w kubaturze istniejącego budynku.
W Kiernozi znajduje się stacja bazowa telefonii komórkowej Ery GSM oraz jest planowana jest budowa stacja telefonii komórkowej Plus GSM.
W zakresie usług sportu w Kiernozi znajduje się boisko sportowe oraz ogródek jordanowski przy przedszkolu. W Kiernozi działa LZS "Kopernik" oraz sekcje tenisa stołowego i szachowa przy GOK.
W zdiagnozowanym stanie infrastruktury społecznej na uwagę zasługuje jej koncentracja w wielofunkcyjnym ośrodku gminnym. Natomiast brak jest wykształconych ośrodków usługowych we wsiach położonych poza ośrodkiem gminnym.
