STATUT GMINY WIERZCHLAS
ROZDZIAŁ I
Postanowienia ogólne
§ 1
Gmina Wierzchlas zwana dalej „Gminą” jest wspólnotą samorządową wszystkich jej mieszkańców.
§ 2
Siedzibą organów Gminy jest miejscowość Wierzchlas.
§ 3
Terytorium Gminy obejmuje obszar 11.920 ha.
Granice Gminy są określone na mapie stanowiącej załącznik nr 1 do Statutu.
Administracyjnie Gmina podzielona jest na 15 sołectw.
§ 4
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Gmina posiada osobowość prawną.
Samodzielność Gminy podlega ochronie sądowej.
ROZDZIAŁ II
Zakres działania i zadania Gminy Wierzchlas
§ 5
Zadania publiczne o znaczeniu lokalnym nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów Gmina wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność na zasadach określonych przez ustawy
Podstawowe zadania Gminy to:
zaspokajanie bieżących potrzeb wspólnoty mieszkańców Gminy,
stworzenie warunków dla racjonalnego i harmonijnego rozwoju Gminy,
zapewnienie pełnego uczestnictwa mieszkańców w życiu wspólnoty Gminy.
Reprezentowanie gminnej wspólnoty samorządowej wobec organów Państwa oraz organów innych jednostek samorządu terytorialnego.
§ 6
Realizując cele wymienione w § 1 gmina wykonuje:
Zadania własne określone w ustawie o samorządzie gminnym1 zwanej dalej „ustawą gminną”. Ustawy określają, które zadania własne mają charakter obowiązkowy.
Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone na gminę przez ustawy.
Zadania z zakresu administracji rządowej realizowane na podstawie porozumienia z organami tej administracji.
Zadania z zakresu właściwości innych jednostek samorządu terytorialnego na podstawie porozumień zawartych z organami tych jednostek.
§ 7
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami.
Gmina oraz tworzone przez nią osoby prawne mogą prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w przepisach odrębnych.
Realizowanie zadań przekraczających możliwości organizacyjne i finansowe gminy może być wykonywane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego. Zasady takiego współdziałania określone zostały w ustawie gminnej.
ROZDZIAŁ III
Organy Gminy
Władzę zwierzchnią w gminie sprawują jej mieszkańcy, którzy podejmują rozstrzygnięcia
w głosowaniu powszechnym ( poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem
organów Gminy.
Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady Gminy, wójta Gminy oraz referendum określają odrębne przepisy.
Organami Gminy są:
rada Gminy,
wójt Gminy.
Rada Gminy
§ 8
Rada Gminy zwana dalej „Radą” jest organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie,
z wyjątkiem spraw rozstrzyganych przez mieszkańców w drodze referendum.
§ 9
Rada określa podstawowe kierunki działania Gminy i rozstrzyga o wszystkich sprawach lokalnych, o ile ustawy nie stanowią inaczej.
§ 10
Do wyłącznej właściwości Rady należą wszystkie sprawy wymienione w art. 18,
ust. 1ustawy gminnej oraz nadawanie odznaczeń i wyróżnień gminnych.
§ 11
Nowo wybrana Rada na pierwszej sesji wybiera ze swego grona Przewodniczącego oraz jednego Wiceprzewodniczącego Rady.
Uchwały Rady zapadają zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu Rady, chyba że przepisy ustaw stanowią inaczej.
Wybór Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego Rady następuje w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu Rady.
Odwołanie Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego Rady może nastąpić na wniosek co najmniej ¼ ustawowego składu Rady; to jest czterech radnych w trybie określonym w ust. 3.
Rada podejmuje uchwałę w sprawie udzielenia absolutorium w głosowaniu jawnym.
Rada może postanowić o głosowaniu tajnym w każdej innej sprawie z zastrzeżeniem
pkt 2.
Do ustalenia wyników głosowania tajnego Rada powołuje spośród radnych komisję skrutacyjną.
Wyniki głosowania ogłaszane są bezzwłocznie przez przewodniczącego obrad.
§ 12
W głosowaniu biorą udział jedynie radni.
§ 13
Szczegółowy tryb obrad Rady i jej organów określa załącznik nr 2 do statutu.
§ 14
Do obowiązków Przewodniczącego należy:
przygotowywanie i zwoływanie sesji Rady,
przewodniczenie obradom,
zarządzanie i przeprowadzanie głosowań,
podpisywanie uchwał, opinii oraz innych aktów Rady rozstrzygających sprawy będące przedmiotem obrad,
przekazywanie spraw komisjom i innym zespołom w zakresie ich kompetencji celem opracowania,
przekazywanie Wójtowi spraw do opracowania lub załatwienia,
reprezentowanie Rady na zewnątrz.
§ 15
W przypadku nieobecności Przewodniczącego zadania określone w § 14 wykonuje Wiceprzewodniczący.
§ 16
Sesje są jawne, chyba że Rada postanowi inaczej.
W obradach uczestniczą Skarbnik i Sekretarz Gminy oraz osoby zaproszone do udziału w sesji.
Komisje Rady Gminy
§ 17
Do pomocy w wykonywaniu swoich zadań Rada powołuje stałe lub doraźne komisje, które podlegają Radzie.
§ 18
Rada ustala składy osobowe komisji, przedmiot i zakres ich działania.
§ 19
Do zadań komisji stałych należy:
Sprawowanie kontroli nad wykonywaniem uchwał Rady,
Inicjowanie uchwał Rady
Opiniowanie i rozpatrywanie spraw zleconych przez Radę,
Dokonywanie kontroli Wójta i Urzędu Gminy w zakresie spraw, do których komisje zostały powołane,
Rozpatrywanie z własnej inicjatywy spraw istotnych dla mieszkańców Gminy.
§ 20
Zakres działania komisji niestałych (doraźnych) określa uchwała o ich powołaniu.
§ 21
Komisje działają na posiedzeniach, mogą także wykonywać swoje zadania poprzez czynności kontrolne w terenie.
Komisje mogą wyłaniać podkomisje i zapraszać do udziału w swoich posiedzeniach i dokonywanych czynnościach osoby spoza Rady, jeżeli wymaga tego charakter rozpatrywanych spraw.
Komisje mogą odbywać wspólne posiedzenia.
Rozstrzygnięcia komisji – uchwały, wnioski, opinie zapadają zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków komisji.
Komisje przedkładają Radzie plan pracy oraz składają sprawozdania ze swojej działalności.
§ 22
W Radzie działają następujące stałe komisje:
Komisja Rewizyjna
Komisja Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska
Komisja Oświaty, Zdrowia, Kultury i Sportu
Komisja Rewizyjna
§ 23
Rada powołuje Komisję Rewizyjną w celu kontroli działalności Wójta oraz gminnych jednostek organizacyjnych.
W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą radni z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Rady.
Szczegółowe zasady organizacji i funkcjonowania Komisji Rewizyjnej Rady określone zostały w załączniku nr 3 do niniejszego statutu.
§ 24
Przewodniczący komisji w miarę potrzeb zwołuje posiedzenia komisji i ustala porządek dzienny obrad.
Komisja może wybrać ze swego grona zastępcę przewodniczącego oraz sekretarza.
Z posiedzenia komisji sporządzany jest protokół.
Wójt Gminy
§ 25
Organem wykonawczym Gminy jest Wójt.
Sposób wyboru wójta określają odrębne przepisy2.
Objęcie obowiązków przez Wójta następuje z chwilą złożenia wobec Rady ślubowania
o treści ustalonej w ustawie gminnej.
Wójt w drodze zarządzenia powołuje oraz odwołuje jednego Zastępcę Wójta
Funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:
członkostwem w organach stanowiących i wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, w tym również z mandatem radnego w Radzie Gminy Wierzchlas.
zatrudnieniem w administracji rządowej,
mandatem posła lub senatora.
§ 26
Wójt wykonuje uchwały Rady oraz realizuje inne zadania określone przepisami prawa.
Do zadań wójta należy w szczególności:
Przygotowywanie projektów uchwał Rady we wszystkich sprawach należących do jej kompetencji,
Określanie sposobu wykonywania uchwał Rady,
Przygotowanie projektu budżetu Gminy oraz jego wykonanie,
Gospodarowanie mieniem komunalnym poprzez podejmowanie decyzji w sprawach zwykłego zarządu majątkiem Gminy, zaciąganie w imieniu Gminy zobowiązań finansowych do wysokości ustalonej przez Radę,
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
Opracowanie planu operacyjnego ochrony przed powodzią oraz ogłaszanie
i odwoływanie pogotowia i alarmu przeciwpowodziowego,
Realizacja zadań wynikających z umów i porozumień zawartych przez Gminę
Współdziałanie z organizacjami społecznymi i politycznymi w zakresie realizacji przedsięwzięć leżących w interesie Gminy i jej mieszkańców,
Rozpatrywanie ofert składanych w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego,
Opracowanie Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Gminy i nadanie go Urzędowi w drodze zarządzenia.
Kierowanie bieżącymi sprawami Gminy oraz reprezentowanie jej na zewnątrz.
Wójt wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu gminy.
Organizację i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin organizacyjny nadany przez Wójta w drodze zarządzenia.
W zakresie realizacji zadań własnych Wójt podlega wyłącznie Radzie Gminy.
§ 27
Wójt jest odpowiedzialny przed Radą za wykonywanie uchwał Rady oraz zadań określonych przepisami prawa.
Działalność Wójta w zakresie realizacji budżetu Gminy podlega ocenie Rady po upływie każdego roku kalendarzowego.
Rada rozpatruje sprawozdanie z wykonania budżetu i podejmuje uchwałę o udzieleniu, bądź nieudzieleniu absolutorium w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego.
Uchwała Rady w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium jest równoznaczna z podjęciem inicjatywy przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania Wójta.
Procedura postępowania w sprawie udzielenia, bądź nieudzielenia Wójtowi absolutorium została uregulowana w art. 28a ustawy gminnej.
Rada może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania Wójta z przyczyny innej niż nieudzielenie Wójtowi absolutorium jedynie na wniosek co najmniej ¼ ustawowego składu Rady, tj. minimum 4 radnych.
Wniosek taki wymaga formy pisemnej i uzasadnienia przyczyny odwołania oraz podlega zaopiniowaniu przez Komisję Rewizyjną.
Uchwałę, o której mowa w ust. 5 Rada podejmuje większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu Rady, w głosowaniu imiennym.
Wygaśnięcie mandatu Wójta przed upływem kadencji jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy.
ROZDZIAŁ IV
Zasady jawności działania organów Gminy
§ 28
Działalność organów Gminy jest jawna. Ograniczenie jawności może wynikać jedynie z ustaw.
Jawność działania organów Gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskania informacji, wstępu na sesje Rady, posiedzenia jej Komisji w taki sposób, aby nie przeszkadzało to w prowadzeniu obrad.
Ponadto jawność działania wyraża się w obowiązku udostępniania przez Organy Gminy dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń Rady i poszczególnych Komisji.
Dokumenty z prac organów Gminy udostępniają pracownicy obsługujący organizacyjnie ich pracę.
§ 29
Każdy obywatel ma prawo dostępu do dokumentów dotyczących wykonywania przez Gminę zadań publicznych.
Prawo, o którym mowa w ust. 1. może być ograniczone jedynie przepisami ustaw.
Dostęp do dokumentów obejmuje prawo do:
uzyskania informacji,
wglądu do dokumentów,
sporządzania odpisów i notatek,
4. Dokumenty są udostępniane w godzinach pracy Urzędu.
Dokumenty udostępnia się na wniosek zainteresowanego złożony ustnie do protokołu lub na piśmie.
Wniosek taki powinien zwierać co najmniej oznaczenie wnioskodawcy, zakres żądanych informacji oraz podpis.
Wniosek taki podlega rejestracji.
Załatwienie wniosku poprzez udostępnienie dokumentów lub też wydanie decyzji odmownej następuje w terminie 14 dni od złożenia wniosku.
Jeżeli załatwienie wniosku wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego termin określony w ust 9 może ulec przedłużeniu, o czym należy powiadomić wnioskodawcę podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia wniosku. Termin ten nie może przekroczyć 1 miesiąca.
Wnioskodawca ma prawo sporządzania odpisów dokumentów lub ich części w obecności upoważnionego pracownika. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest sporządzenie kserokopii dokumentów.
Ustawowe wyłączenie jawności części dokumentu nie stanowi przeszkody do udostępnienia pozostałej części dokumentu.
Za sporządzenie kserokopii lub poświadczenie zgodności kopii dokumentów z oryginałem pobierane są opłaty według obowiązujących odrębnych ustaleń.
ROZDZIAŁ V
Radni
§ 30
Radny reprezentuje wyborców, utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, przyjmuje zgłoszone postulaty i przedstawia je organom Gminy do rozpatrzenia.
§ 31
Radny jest obowiązany brać udział w pracach Rady i jej organów oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.
§ 32
Radny wykonując swoje obowiązki korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
§ 33
Radni mogą tworzyć kluby radnych, jeżeli przystąpi do nich co najmniej 5 radnych.
Kluby mogą być tworzony przez partie polityczne, organizacje społeczno-polityczne oraz grupy radnych o wspólnych poglądach, bądź zainteresowaniach.
Klub reprezentuje na zewnątrz jego przewodniczący.
Klubom przysługuje prawo inicjatywy uchwałodawczej oraz zgłaszania interpelacji, wniosków, przedstawiania swojego stanowiska w trakcie tworzenia programu działania Gminy, uchwalania budżetu oraz w innych sprawach mających istotne znaczenie dla mieszkańców lub interesu Gminy.
Kluby w zakresie realizacji swoich uprawnień mogą współdziałać z organami wewnętrznymi Rady.
Rada w formie uchwały rejestruje, bądź odmawia rejestracji klubu.
§ 34
Radnym z tytułu wykonywanych obowiązków przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych na zasadach ustalonych przez Radę.
Wysokość diet określa odrębna uchwała.
Należności, o których mowa w ust. 1 dla Przewodniczącego Rady mogą być zryczałtowane.
W razie zbiegu kilku posiedzeń w tym samym dniu wypłacana jest tylko jedna dieta.
Podstawą do wypłaty diety jest podpis na liście obecności.
Przewodniczącym organów uchwałodawczych i wykonawczych jednostek pomocniczych przysługuje dieta albo zwrot kosztów podróży służbowej na zasadach ustalonych przez Radę.
ROZDZIAŁ VI
Gospodarka finansowa Gminy
§ 35
Gmina prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy, zwanego dalej „budżetem”.
Za prawidłową gospodarkę finansową Gminy odpowiada Wójt.
Procedurę uchwalania budżetu określa Rada w odrębnej uchwale
Gospodarka finansowa Gminy jest jawna. Wójt niezwłocznie ogłasza uchwałę budżetową i sprawozdanie z jej wykonania w trybie przewidzianym dla przepisów gminnych.
§ 36
Źródła dochodów Gminy określają ustawy.
ROZDZIAŁ VI
Mienie komunalne
§ 37
Własność i inne prawa majątkowe należące do Gminy oraz gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw stanowią mienie komunalne.
§ 38
Zarząd mieniem komunalnym sprawuje Wójt.
§ 39
Do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie nabycia, zbycia lub wydzierżawienia na okres dłuższy niż 10 lat gruntów gminnych wymagane jest każdorazowo upoważnienie Rady.
Oświadczenie woli, o którym mowa w ust 1. składa jednoosobowo Wójt albo działający na podstawie jego upoważnienia Zastępca Wójta samodzielne albo wraz z inną upoważnioną przez Wójta osobą.
§ 40
Kierownicy gminnych jednostek organizacyjnych samodzielnie sprawują bieżący zarząd mieniem podległych im jednostek na podstawie pełnomocnictwa udzielonego im przez Wójta.
ROZDZIAŁ VII
Jednostki pomocnicze Gminy
§ 41
W Gminie działają jednostki pomocnicze w postaci sołectw.
Sołectwa tworzy Rada w drodze uchwały określając jego obszar, granice, siedzibę władz oraz nazwę.
Określając granice sołectwa Rada uwzględnia uwarunkowania przestrzenne oraz istniejące więzi społeczne mieszkańców danego obszaru.
Podjęcie przez Radę uchwały w sprawie tworzenia, podziału, łączenia lub znoszenia sołectw musi być poprzedzone przeprowadzeniem konsultacji z zainteresowanymi mieszkańcami na zebraniach wiejskich.
§ 42
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest Zebranie Wiejskie, w którym mają prawo w sposób czynny uczestniczyć wszyscy mieszkańcy sołectwa posiadający czynne prawo wyborcze.
§ 43
Organem wykonawczym w sołectwie jest Sołtys wspomagany przez Radę Sołecką.
Sołtysi mogą uczestniczyć w pracach Rady i jej organów bez prawa głosu.
Sołtysi mają prawo zgłaszania wniosków, zabierania głosu w dyskusjach zgodnie
z postanowieniami regulaminowymi.
Sołtysi otrzymują zawiadomienia i materiały dotyczące obrad Rady na warunkach przysługujących radnym.
Sołtysom przysługuje zwrot kosztów podróży i diety na zasadach ustalonych przez Radę.
§ 44
Jednostki pomocnicze Gminy mogą prowadzić samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu finansowo-rzeczowego w ramach budżetu gminy.
Rada uchwala corocznie załącznik do uchwały budżetowej określający wydatki jednostek pomocniczych w układzie działów lub rozdziałów klasyfikacji budżetowej.
Jednostki pomocnicze decydując o przeznaczeniu środków, o których mowa w ust. 2 zobowiązane są do przestrzegania podziału wynikającego z załącznika do budżetu.
Oprócz środków budżetowych sołectwa mogą pozyskiwać środki z innych źródeł
i przeznaczać je na własne potrzeby.
W ramach prowadzonej gospodarki finansowej sołectwa mogą:
otwierać rachunki bankowe
dokonywać operacji na koncie do wysokości posiadanych środków.
Jednostki pomocnicze zobowiązane są do przestrzegania zasad gospodarki finansowej obowiązującej Urząd Gminy.
Nadzór nad gospodarką finansową sołectw sprawuje Skarbnik Gminy, a księgowość prowadzi upoważniony pracownik Urzędu.
§ 45
Organizację, zakres działania oraz statut jednostek pomocniczych określa statut uchwalony przez Radę.
ROZDZIAŁ VIII
Pracownicy samorządowi
§ 46
Pracownikami samorządowymi zatrudnionymi w Urzędzie, jednostkach pomocniczych oraz w gminnych jednostkach i zakładach budżetowych są osoby zatrudniane w ramach stosunku pracy na podstawie:
Wyboru - Wójt Gminy,
Powołania - Sekretarz, Skarbnik, Kierownik USC,
Mianowania - Kierownicy gminnych jednostek organizacyjnych oraz pracownicy
Urzędu po przepracowaniu pięciu lat na określonym stanowisku
i uzyskaniu pozytywnej oceny kwalifikacyjnej,
Umowy o pracę - pozostali pracownicy.
§ 47
Wójt posiada uprawnienia kierownika Urzędu i zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników Urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
Wójt zawiera oraz rozwiązuje umowy o pracę z pracownikami samorządowymi oraz ustala ich wynagrodzenie.
Czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do Wójta wykonuje Przewodniczący Rady.
Pracownicy mianowani podlegają okresowym ocenom kwalifikacyjnym przez komisję powołaną na sesji Rady.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych Rada powołuje komisje I i II instancji.
§ 48
Status prawny pracowników samorządowych określa ustawa3.
ROZDZIAŁ IX
Postanowienia końcowe
§ 49
W sprawach nieuregulowanych w statucie mają zastosowanie przepisy ustawy gminnej oraz innych aktów prawnych.
§ 50
Zmiana statutu wymaga podjęcia uchwały przez Radę.
§ 51
Statut niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego.
Załączniki:
1) Mapa określająca granice Gminy Wierzchlas
2) Regulamin obrad Rady Gminy,
3) Zasady organizacji i funkcjonowania Komisji Rewizyjnej Rady.
Przewodniczący Rady Gminy
Andrzej Kościarz
1 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.z 2001 r. Dz.U. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
2 zob. ustawa z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz.U. Nr 113, poz. 984 ze zm.)
3 ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (t.j. z 2001 r. Dz.U. Nr 142, poz. 1593 ze zm.)
