Załącznik do uchwały Nr XXIII/142/2010
Rady Gminy Sławatycze z dnia 18.02.2010 r.
PLAN
ODNOWY MIEJSCOWOŚCI MOŚCICE DOLNE
na lata 2010-2013
LUTY 2010
Plan Odnowy Miejscowości Mościce Dolne to dokument, który określa strategię działań w sferze społeczno-gospodarczej, wytyczający najważniejsze cele, priorytety i zasady wspierania rozwoju naszej miejscowości. Podstawą opracowania planu jest Strategia Rozwoju Gminy Sławatycze przyjęta Uchwałą Nr VI/32/07 Rady Gminy Sławatycze z dnia 13 lipca 2007 roku, oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sławatycze przyjęte uchwałą Nr III/30/02 Rady Gminy Sławatycze z dnia 30 grudnia 2002 r.
Celem opracowania Planu Odnowy Miejscowości Mościce Dolne jest sformułowanie strategii rozwoju wyżej wymienionej wsi, a przedmiotem jest:
ü analiza zasobów sołectwa,
ü analiza korzystnych i niekorzystnych cech wewnętrznych sołectwa, oraz potencjalnych szans i zagrożeń występujących w otoczeniu, które mogą mieć wpływ na przyszłość sołectwa i mieszkańców,
ü wizja rozwoju wsi, priorytety rozwojowe, cele i projekty.
Plan odnowy miejscowości ma przede wszystkim przyczynić się
do podniesienia standardu życia i pracy na wsi poprzez realizację wskazanych
w nim przedsięwzięć. Planowane przedsięwzięcia zaktywizują mieszkańców
do działań prospołecznych, a w konsekwencji przyczynią się do podniesienia atrakcyjności całej miejscowości. Podejmowane działania w znacznym stopniu umożliwią zachowanie szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego i podniesienia atrakcyjności miejscowości.
Mieszkańcy Mościc Dolnych poprzez realizację tego planu będą mogli pozyskać środki zewnętrzne dla jeszcze lepszego rozwoju wsi.
Plan ten jest planem otwartym, który w zależności od potrzeb
i uwarunkowań finansowych będzie mógł być aktualizowany.
Takie sformułowanie (które wprowadza możliwość aktualizacji planów), pozwala na pewną swobodę, jeśli chodzi o możliwość dopisywania nowych działań, a także zmienianie kolejności ich realizacji
w latach 2007-2013 w zależności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE.
Ogólna charakterystyka miejscowości Mościce Dolne i planowane kierunki jej rozwoju
Gmina Sławatycze leży w przygranicznej, południowo - wschodniej części powiatu bialskiego, w województwie lubelskim; w dolinie rzeki Bug.
Gmina liczy 13 miejscowości zgrupowanych w 12 sołectwach.
Wszystkie sołectwa obejmują swoim zasięgiem jedną miejscowość z wyjątkiem sołectwa Sławatycze, do którego oprócz osady Sławatycze należy także miejscowość kolonia Kuzawka.
Wschodnia granica miejscowości przebiega wzdłuż rzeki Bug, która w tym miejscu jest także granicą państwa z Republiką Białorusi. W pobliżu miejscowości, znajduje się międzynarodowe drogowe przejście graniczne Sławatycze - Domaczewo dostępne dla samochodów osobowych. Z północy na południe biegnie droga wojewódzka Nr 816 tzw. " Nadbużanka" łącząca przejście graniczne w Kukurykach, Terespolu, Sławatyczach, Dorohusku i Zosinie, znajdujące się na wschodniej granicy państwa.
Od najważniejszych ośrodków miejskich oddzielają Mościce Dolne następujące odległości:
-Biała Podlaska -52km
-Włodawa -28km
- Terespol -35km
- Lublin -114km
Na obszarze miejscowości Mościce Dolne znaczny obszar łąk znajduje się na terenie zalewowym rzeki Bug.
Rzeka Bug kształtuje przyrodę i krajobraz całej miejscowości Mościce Dolne. Typowym zbiorowiskiem roślinnym w jej dorzeczu są łęgi wierzbowo-topolowe, a na wydmach i wzniesieniach - suche bory chrobotkowe.
W okolicach Mościc występują starorzecza Bugu porośnięte roślinnością wodną i szuwarową.
Liczba ludności w miejscowości Mościce Dolne stan na dzień:
- 31.12.1999 r. – 247 osób;
- 31.12.2000 r. – 243 osób;
- 31.12.2001 r. – 245 osób;
- 31.12.2002 r. - 231 osób;
- 31.12.2003 r. - 225 osób;
- 31.12.2004 r. - 223 osób;
- 31.12.2005 r. – 220 osób;
- 31.12.2006 r. – 215 osób;
- 31.12.2007 r. – 207 osób;
- 31.12.2008 r. – 208 osób;
- 31.12.2009 r. – 204 osób.
Od kilku lat zauważa się też ujemne saldo przyrostu naturalnego. Niekorzystna sytuacja jest możliwa do odwrócenia w przypadku wzrostu rozwoju gospodarczego gminy i miejscowości Sławatycze, a także spadku bezrobocia. Wtedy byłaby szansa na pozostanie w gminnej miejscowości młodych ludzi oraz poprawę warunków życia mieszkańców.
Dla władz gminy jest to bardzo poważny problem do rozwiązania z uwagi na brak zakładów pracy i ograniczone możliwości wzrostu zatrudnienia. Doraźnie organizowane prace interwencyjne czy staże absolwentów nie przyniosą szybkiej poprawy. Muszą zaistnieć możliwości do podejmowania działalności gospodarczej poprzez rozwój infrastruktury technicznej ( drogi, wodociągi, kanalizacja i inne) i w tym kierunku zmierzają działania władz gminy.
Planowane kierunki rozwoju
miejscowości Mościce Dolne:
1. Rozbudowa istniejącej oferty kulturalnej poprzez udostępnienie zmodernizowanych pomieszczeń świetlicy wiejskiej na cele kultywowania tradycji regionalnych oraz szeroko rozumianej działalności kulturalnej (zespoły ludowe, taneczne, spotkania mieszkańców).
2. Rozwój aktywności mieszkańców, poprzez udostępnienie Sali świetlicy wiejskiej jako siedziby dla lokalnych stowarzyszeń typu non-profit.
3. Stworzenie warunków do budowy bazy noclegowej.
4. Rozwój i promocja bazy turystycznej.
5. Tworzenie ogólnodostępnej „malej infrastruktury turystycznej”.
6. Poprawa wizerunku i estetyki przestrzeni publicznej.
7. Stworzenie publicznych miejsc służących turystom i mieszkańcom do odpoczynku i rekreacji.
8. Ułatwienie lokalnej społeczności dostępu do nowoczesnych technologii.
9. Poprawa aktywności zawodowej mieszkańców przez organizację szkoleń i kursów doskonalących umiejętności.
10. Pozyskiwanie środków finansowych (krajowych i zewnętrznych) na realizację zadań publicznych, a także na poprawę konkurencyjności regionu.
Ukształtowanie terenu miejscowości oraz walory przyrodnicze.
Ukształtowanie terenu gminy jest mało zróżnicowane. Wysokości bezwzględne wahają się w granicach 146,0 - 159,0 n.p.m. W budowie geologicznej przeważają utwory plejstoceńskie w postaci glin zwałowych reprezentowanych przeważnie przez piaski gliniaste i gliny piaszczyste. Znaczną cześć terenu pokrywają mułki i piaski rzeczne
Pokrywa glebowa w gminie jest zróżnicowana. Największą powierzchnię zajmują gleby IV i V klasy, niewiele jest gleb kI. III. Gleby te w małych ilościach rozrzucone są po terenie całej gminy. Gleby na terenie Sławatycz powstały głównie na podłożu skał polodowcowych. Przeważają gleby bielicowe wytworzone z glin i piasków gliniastych podścielonych gliną, zaliczane do kompleksu żytniego, bardzo dobrego i żytniego dobrego. Mniejsze powierzchnie zajmują gleby brunatne wyługowane, podrzędne gleby bielicowe i czarne ziemie zdegradowane, zaliczane do kompleksu żytniego słabego.
Ze względu na wysokie walory przyrodniczo - krajobrazowe część gminy Sławatycze wchodzi w skład Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. Obszar chroniony zajmuje powierzchnię 2362 ha, co stanowi 32,8 % powierzchni gminy i obejmuje tereny przyległe do rzeki Bug aż do drogi wojewódzkiej Nr 816 Włodawa - Terespol tzw. " Nadbużanki". Nadbużański Obszar Chronionego Krajobrazu powstał w 1990 r. Obszar chroniony rozciąga się wzdłuż całej miejscowości Sławatycze. Na jej terenie istnieją także obszary wchodzące w skład europejskiego obszaru ochrony przyrody NATURA 2000 (dyrektywa siedliskowa i „ptasia”). To wyróżnienie należy koniecznie wykorzystać dla szerszego rozwoju turystyki i agroturystyki jako dodatkowego źródła dochodu mieszkańców jak też i promocji urokliwych terenów i miejsc wiejskiego środowiska i organizacji dobrego wypoczynku dla mieszkańców dużych aglomeracji miejskich.
Inwentaryzacja zasobów służąca ujęciu stanu rzeczywistego
Mościce Dolne nie posiadają sieci gazowej. Ze względów technicznych nie ma też możliwości jej wybudowania w najbliższych latach. Zaopatrzenie gospodarstw domowych w gaz odbywa się indywidualnie z butli gazowych. Dystrybutorzy gazu zadbali o dostateczną liczbę punktów wymiany butli gazowych na terenie Mościc, przez co nie ma żadnych czynników ograniczających zaopatrzenie w gaz.
Ogrzewanie mieszkań odbywa się poprzez indywidualne kotłownie węglowe, w niewielkim stopniu przez kotłownie olejowe.
Zaopatrzenie miejscowości w energię elektryczną odbywa się za pośrednictwem linii wysokiego napięcia, które stanowią systemy powiązań zewnętrznych. Stacja redukcyjno - rozdzielcza znajduje się sąsiedniej gminie Hanna a w Sławatyczach Posterunek Energetyczny podległy Zakładowi Energetycznemu" LUBZEL" S.A. w Białej Podlaskiej.
Głównymi odbiorcami energii elektrycznej w miejscowości są średniej wielkości gospodarstwa rolne, które pobierają energie o mocy szczytowej 5-10 kW do celów bytowych i zasilania urządzeń w gospodarstwie. Tylko niewiele odbiorców wiejskich korzysta z energii o mocy przekraczającej 10 kW.
Działalność kulturalna w miejscowości Mościce Dolne brak jest indywidualnej działalności/ instytucji, która realizowała by potrzeby kulturalne mieszkańców. Niezbędnym wydaje się utworzenie warunków do rozwoju takiej działalności, poprzez udostępnienie zmodernizowanych pomieszczeń świetlicy organizacjom działającym w sferze Kultury, turystyki oraz aktywizacji obszarów wiejskich.
Analiza mocnych i słabych stron miejscowości Mościce Dolne
(koresponduje z analizą SWOT dla gminy).
I MOCNE STRONY
1.Drogowe Przejście Graniczne o znaczeniu międzynarodowym.
2.100% zwodociągowania miejscowości i dobrze rozbudowana sieć telekomunikacyjna.
3. Dobrze rozwinięta sieć energetyczna.
4. Nieskażone środowisko naturalne.
5. Położenie miejscowości w Nadbużańskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, Parku Krajobrazowym „Podlaski Przełom Bugu”, oraz obszarze chronionym „NATURA 2000”.
6. Duże walory turystyczne, bogata przeszłość historyczna.
7. Aktywność Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Sławatycze oraz Stowarzyszenia Bużanie.
II. SŁABE STRONY
1.Zła kondycja finansowa miejscowości, gminy i jej mieszkańców.
2.Rolniczy charakter miejscowości, brak przemysłu.
3.Niekorzystna sytuacja demograficzna, widoczny proces
starzenia się wsi.
4.Brak większych zakładów pracy, duże bezrobocie w tym ukryte
na wsi, brak nowych miejsc pracy.
5.Niska jakość gleb, słabo rozwinięte rolnictwo.
6.Niska aktywność społeczna mieszkańców.
7.Niski poziom wykształcenia mieszkańców.
8.Nieuregulowana gospodarka ściekami, brak kanalizacji na
całym terenie miejscowości.
9.Niska świadomość ekologiczna mieszkańców, brak nawyku
zbierania i segregacji odpadów w gospodarstwach domowych
i rolnych.
10.Niska towarowość gospodarstw rolnych.
11.Niedostateczna opieka medyczna.
12. Brak bazy gastronomicznej i hotelowej.
13. Niewystarczająca promocja gminy.
14. Słabo rozwinięta sieć jednostek kulturalnych, ograniczony
dostęp do dóbr kultury.
Analiza szans i zagrożeń.
SZANSE
1. Przygotowanie terenów pod działalność gospodarczą i usługową.
2.Możliwość rozwoju przygranicznej wymiany handlowej i współpracy gospodarczej.
3. Możliwość promocji i reklamy miejscowości.
4. Rozwój kultury i turystyki.
5. Położenie przygraniczne gminy.
6.MożliwoŚć pozyskania funduszy unijnych i możliwość ożywienia gospodarki.
ZAGROŻENIA
1.Wysokie bezrobocie.
2.Zagrożenie powodziowe.
3.Postępujący proces starzenia się społeczeństwa miejscowości.
4.Zwiększone zagrożenie bezpieczeństwa, ładu i porządku publicznego.
5.Wzrost patologii społecznych.
6.Dzikie wysypiska śmieci.
7.Ucieczka wykształconych ludzi poza teren gminy w pogoni za pracą.
8.Brak realnych możliwości tworzenia nowych miejsc pracy przez samorząd lokalny.
OPIS PRZYJĘTYCH DO REALIZACJI DZIAŁAŃ dla miejscowości Mościce Dolne na lata 2010-2013
W przypadku otrzymania zewnętrznego dofinansowania ze źródeł innych niż środki własne samorządu, przyjmuje się do realizacji następujące działania:
1) Remont świetlicy wiejskiej w miejscowości Mościce Dolne
Pomieszczenia te po modernizacji będą w wykorzystywane nieodpłatnie przez mieszkańców miejscowości i gminy (zebrania mieszkańców, członków Polskiego Związku Wędkarskiego, Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Sławatycze, Stowarzyszenia Bużanie, przedstawienia i imprezy kulturalne dla mieszkańców i inne). Aby ożywić i zaktywizować życie społeczne mieszkańców Mościc Dolnych, planuje się zaprosić Stowarzyszenie Bużanie do zaopiekowania się tym budynkiem. Stowarzyszenie mając siedzibę w wyremontowanej świetlicy, będzie mogło pozyskiwać środki zewnętrzne na realizację zadań społecznie użytecznych dla mieszkańców miejscowości i Gminy. Dzięki temu wzrośnie aktywność mieszkańców, bez zwiększonych nakładów finansowych gminy na ten cel. Taki model partnerstwa publiczno – społecznego jest stosowany w Gminie Sławatycze od lat i metodologia ta sprawdza się oraz powoduje, iż lokalne stowarzyszenia biorą czynny udział w życiu społecznym gminy (współpraca ze Stowarzyszeniem Rozwoju Gminy Sławatycze, które ma siedzibę w GOK).
W chwili obecnej, ze względu na zły stan techniczny, nie jest możliwe wykorzystywanie budynku do celów publicznych.
W zakres działań budowlanych wchodzą m.in. roboty rozbiórkowe, roboty murowe, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, wymiana podłoży i posadzek, wymiana instalacji co i energetycznej, niezbędna instalacja wod-kan w sanitariatach, oraz inne roboty wewnętrzne (tynki, malowanie powierzchni, itp.) i zewnętrzne Działania te obejmują koszty w wysokości ok. 150 000zł. ( w tym ok. 65 000zł dofinansowania UE).
2) Utworzenie małej infrastruktury turystycznej nad rzeką Bug.
W związku z nasilającym się ruchem turystycznym, istnieje konieczność utworzenia małej infrastruktury turystycznej i informacyjnej na tym terenie, zwłaszcza, iż przestrzeń ta leży na szlaku turystyki aktywnej – kajakowej, rowerowej i projektowanym szlaku turystyki konnej. Mała infrastruktura turystyczna w formie altan, wiat, zadaszeń, przystani kajakowych, ławek i elementów informacji wizualnej jest w chwili obecnej niezbędna do wykorzystania atutów tego terenu.
Przy odpowiednim zagospodarowaniu tego terenu, poprzez wybudowanie malej infrastruktury turystycznej, można go również wykorzystać jako ciekawe miejsce do realizacji imprez plenerowych o charakterze kulturalnym i turystycznym.
Stan po realizacji zadania:
Wybudowanie altan i miejsc do aktywnego wypoczynku nad rzeką Bug, w tym również system informacji wizualnej dla turystów, wyznaczenie miejsc postoju dla rowerzystów, kajakarzy, itp. Przygotowanie terenu pod utworzenie lokalnych szlaków turystycznych opartych o zasoby kulturowe i naturalne tego terenu.
W zakres działań wchodzą m.in., niwelacja terenu, zaprojektowanie i realizacja terenów zielonych – nowe nasadzenia i aranżacje o stałym charakterze. Wbudowanie/zakupienie elementów małej infrastruktury (ławki, altany, wiaty, zadaszenia, barierki, kosze na śmieci, elementy informacji przestrzennej, itp.).
W sumie na powyższą inwestycje wymagane są nakłady w wysokości ok. 50 000 zł, z czego ok. 25 000 zł będzie to wkład środków zewnętrznych (dotacja z programu PROW), a 25 000 zł będzie wkładem własnym gminy lub podmiotów działających w sferze społecznej).
Dokument powyższy przedkłada się na zebraniu mieszkańców miejscowości Mościce Dolne celem dyskusji nad jego ewentualnymi zmianami oraz zaakceptowaniu go do realizacji.
Dokument przyjęto dnia 10.02.2010r…………………….
(data i podpis Przewodniczącego zebrania)
uchwałą zebrania mieszkańców (załącznik nr1).
ZAŁĄCZNIK NR 1 do „Planu Rozwoju Miejscowości Mościce Dolne”
UCHWAŁA NR 1/10
Zebrania wiejskiego miejscowości Mościce Dolne z dnia 10 lutego 2010r. w sprawie zatwierdzenia do realizacji Planu Odnowy Miejscowości Mościce Dolne
Na podstawie art. 5a ust.1 i art. 36 ust 1 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. nr 142, poz 1591 z późniejszymi zmianami) oraz § 4 Statutu Sołectwa zebranie wiejskie miejscowości Mościce Dolne uchwala co następuje:
§ 1
Przyjąć do realizacji plan działań dla miejscowości Mościce Dolne na lata 2010-2013 wraz z inwestycjami znajdującymi się w „Planie Odnowy Miejscowości Mościce Dolne”.
§ 2
Powierzyć wykonanie w/w planu Gminie Sławatycze (realizacja przedmiotowych inwestycji).
§ 3
Przekazanie niniejszej decyzji organom Gminy powierza się Przewodniczącemu Zebrania.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia.
.....................................................
Przewodniczący Zebrania
