Zasiłek rodzinny jest jednym ze świadczeń rodzinnych.
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Aby otrzymać zasiłek rodzinny trzeba spełniać kryterium dochodowe.
Od 1 listopada 2018 r. kryterium dochodowe uprawniające do pobierania zasiłku rodzinnego wynosi:
• 674 zł na osobę w rodzinie,
• 764 zł dla rodzin, których członkiem jest dziecko z orzeczoną niepełnosprawnością lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wysokość zasiłku rodzinnego
Od dnia 1 listopada 2018 r. wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
1. 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia,
2. 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia,
3. 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Do zasiłku rodzinnego można starać się o przydzielenie szeregu dodatków. Są to:
- dodatek z tytułu urodzenia dziecka;
- dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
- dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
- dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
- dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
- dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania;
- dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.
Dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują osobom, które pobierają zasiłek rodzinny. Jeśli zasiłek rodzinny nie przysługuje, nie przysługują również dodatki do niego.
1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
3) osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony) pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.
Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo do 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Dodatki do zasiłku rodzinnego:
- dodatek z tytułu urodzenia dziecka – 1000 zł
Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo:
1. matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2. opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.
- dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400 zł
Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:
• 24 miesięcy kalendarzowych;
• 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Jeżeli oboje rodziców równocześnie korzysta z urlopu wychowawczego przysługuje jeden dodatek.
- dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka - 193 zł, nie więcej jednak niż 386 zł na wszystkie dzieci,
- dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
– do 5. roku życia – 90 zł,
– powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia – 110 zł,
- dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 95 zł na trzecie i następne dzieci uprawnione do zasiłku,
- dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania:
– na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła – 113 zł,
– na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła – 69 zł,
- dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 100 zł
Jest to jednorazowy dodatek i przysługuje:
• matce lub ojcu,
• opiekunowi faktycznemu dziecka albo
• opiekunowi prawnemu dziecka,
• osobie uczącej się
- na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.
Świadczenie rodzicielskie - ma na celu wsparcie finansowe rodziców, którzy nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego. Do grona tych osób można zaliczyć studentów, osoby bezrobotne czy osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych, które nie opłacają składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. O przyznanie świadczenia mogą również ubiegać się osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, jeżeli nie będą pobierały zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000 zł i nie jest uzależnione od kryterium dochodowego (jest to kwota netto, gdyż świadczenie rodzicielskie nie podlega opodatkowaniu, ani innym obciążeniom).
Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
* Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:
Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
Kwotę świadczenia rodzicielskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje:
Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:
W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:
- przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.
Do wniosku o świadczenie rodzicielskie należy dołączyć oświadczenie: "Nie jestem uprawniona do korzystania z zasiłku macierzyńskiego z ZUS lub KRUS"
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka (tzw. becikowe)
Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł na jedno dziecko.
Od 1 stycznia 2013 r. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 1922,00 zł netto.
Przy ustalaniu prawa do przedmiotowego świadczenia, w szczególności ustalenia czy spełnione jest kryterium dochodowe, mają zastosowanie przepisy dotyczące ustalania dochodu określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
Zapomoga przysługuje:
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje, jeżeli matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu. Do wniosku o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka należy dołączyć zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu.
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka nie przysługuje jeżeli członkowi Państwa rodziny przysługuje inne świadczenie z tytułu urodzenia się dziecka za granicą.
Zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka jest samoistnym świadczeniem, przyznawanym niezależnie od prawa do zasiłku rodzinnego czy innych świadczeń.Wniosek o przyznanie zapomogi trzeba złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku dziecka objętego opieką prawną, faktyczną lub adoptowanego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia taką formą opieki, jednak nie później niż do ukończenia przez nie 18 roku życia.
Zasiłek pielęgnacyjny - przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Krąg uprawnionych do zasiłku pielęgnacyjnego:
Ważne: W celu uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (dotyczy osób po 16 roku życia) lub niepełnosprawności (dzieci i młodzież do 16 roku życia), należy złożyć odpowiedni wniosek w Miejskim Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Komu nie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny:
Jeżeli jednak osobie przyznano dodatek pielęgnacyjny za okres, za który wypłacono zasiłek pielęgnacyjny, odpowiedni organ pomniejszy wypłacaną emeryturę lub rentę o kwotę odpowiadającą wysokość wypłaconego za ten okres zasiłku pielęgnacyjnego.
Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego
Obecnie zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł.
Okres pobierania zasiłku
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznawane jest:
Jak uzyskać zasiłek pielęgnacyjny? Jakie dokumenty trzeba dołączyć?
Do wniosku należy dołączyć:
Jeżeli wniosek składany jest w imieniu osoby pełnoletniej, należy wówczas przedłożyć upoważnienie tej osoby do złożenia wniosku. Natomiast gdy osoba składająca jest opiekunem prawnym osoby, w imieniu której składa wniosek, nie musi takiego upoważnienia przedstawiać.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
- nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
- rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia i edukacji.
Będą to zatem w szczególności krewni w linii prostej oraz rodzeństwo osoby niepełnosprawnej. Obowiązek ten, jak i kolejność alimentacji, określa Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
W przypadku, gdy o specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:
Ponadto osoby ubiegające się o specjalny zasiłek opiekuńczy muszą spełniać kryterium dochodowe. Zgodnie z ustawą łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na jedną osobę nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł.
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, uważa się dochód następujących członków rodziny:
W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego
Obecnie wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 620,00 zł miesięcznie.
Za niepełne miesiące kalendarzowe zasiłek wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień. Należną kwotę zasiłku zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Komu nie przysługuje specjalny zasiłek opiekuńczy?
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje (poza niespełnieniem kryterium dochodowego), jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę:
2. osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.
3. na osobę wymagającą opieki:
Jak uzyskać specjalny zasiłek opiekuńczy? Jakie dokumenty trzeba dołączyć?
W celu otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w urzędzie gminy /miasta lub w Ośrodku Pomocy Społecznej. Wnioski mogą być składane drogą elektroniczną lub tradycyjnę.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek wraz z kompletem dokumentów o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobami uprawnionymi do otrzymania świadczenia są:
1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) nie ma osób takich jak opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępca spokrewniona lub legitymują się one orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej (jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia).
Komu nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego?
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę:
Ponadto, świadczenie nie zostanie przyznane, jeżeli osoba wymagająca opieki:
Kolejne przypadki, które uniemożliwiają otrzymanie pomocy, to sytuacje, gdy na osobę wymagającą opieki:
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego
Kwota świadczenia pielęgnacyjnego co roku jest waloryzowana 1 stycznia. Wysokość świadczenia uzależniona jest od płacy minimalnej. Wskaźnikiem waloryzacji jest bowiem procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę w porównaniu do kwoty z ubiegłego roku. Tak ustaloną stawkę zaokrągla się w górę do pełnych złotych. Obecnie wynosi ona 1830,00 zł miesięcznie.
Okres pobierania świadczenia pielęgnacyjnego
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zostaje ustalone na czas nieokreślony. Jeżeli jednak orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zostało wydane na określony czas, wówczas świadczenie będzie przysługiwało do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa ważność orzeczenia.
Jak uzyskać świadczenie pielęgnacyjne? Jakie dokumenty trzeba dołączyć?
Podobnie jak w przypadku wcześniej opisanych świadczeń należy złożyć wniosek w Ośrodku Pomocy Społecznej. Jego wzór jest dostępny poniżej lub w placówce.
Do wniosku należy dołączyć:
Zbieg uprawień
W razie zbiegu uprawnień do opisanych świadczeń przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy osobie, która pierwsza złożyła wniosek.
