Urząd Gminy Bakałarzewo
WÓJT GMINY BAKAŁARZEWO
Ul. Rynek 3
16-423 Bakałarzewo
BIO.6232.3.2020.AP
OBWIESZCZENIE
z dnia 17 lutego 2020 r.
Na podstawie art. 48 ust. 7 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2081 ze zm.), informuję o odstąpieniu
od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu aktualizacji dokumentu:
„Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest
dla Gminy Bakałarzewo do 2032 r.”
Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, przystępując do opracowywania aktualizacji dokumentu wystąpiono do właściwych organów: Regionalnego Dyrektora Ochrony środowiska w Białymstoku oraz Podlaskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Białymstoku z wnioskiem o odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowego dokumentu.
Regionalny Dyrektor Ochrony środowiska w Białymstoku pismem z dnia 13 lutego 2020 r. znak WSTI.410.3.1.2020.DKV wyraził zgodę na odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy Bakałarzewo do 2032 roku”, stwierdzając, że realizacja Programu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko, w związku z czym nie ma zastosowania art. 46 pkt 2 ww. ustawy dotyczący konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Podlaski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Białymstoku pismem z dnia 12 lutego 2020 r. znak: NZ.0523.8.2020 stwierdził, że wyrażenie stanowiska w zakresie odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w tym życie ludzi przez organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej dla projektu „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy Bakałarzewo do 2032 roku” nie ma podstaw prawnych, powołując się na ustawę z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2018 r. poz. 2081, z późn. zm.).
Wobec powyższego odstąpiono od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Z treścią „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy Bakałarzewo do 2032 roku” oraz dokumentacją sprawy, w tym z opiniami Podlaskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Białymstoku oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku można zapoznać się w siedzibie Urzędu Gminy Bakałarzewo, ul. Rynek 3, pokój nr 16 w godzinach od 8.00 do 15.00.
Niniejsza informacja zostaje podana do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie jej treści w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Gminy Bakałarzewo, na stronie internetowej Urzędu Gminy Bakałarzewo www.bakalarzewo.pl oraz na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Bakałarzewo.
Zgodnie z art. 48 ust. 6 ww. ustawy odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymaga uzasadnienia zawierającego informacje o uwarunkowaniach,
o których mowa w art. 49.
UZASADNIENIE
1) Charakter działań przewidzianych w dokumencie
a) stopień, w jakim dokument ustala ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć, w odniesieniu do usytuowania, rodzaju i skali tych przedsięwzięć,
„Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla gminy Bakałarzewo do 2032 roku" nie wyznacza ram dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, a jego nadrzędnym celem jest usunięcie, do końca 2032 r., wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Bakałarzewo i wyeliminowanie potencjalnego zagrożenia azbestem dla zdrowia ludzi. Cel ten pozostaje w ścisłym związku z nadrzędnym długoterminowym celem „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" przyjętym przez Rady Ministrów 14 maja 2002r. Ponadto jest zgodny z obowiązującym „Programem oczyszczania Kraju z azbestu na lata 2009-2032“ przyjętym Uchwalą Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2009r., który to program utrzymuje cele „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" i aktualizuje jedynie zadania w zakresie odpowiedniego gospodarowania wyrobami zawierającymi azbest. Ponadto „Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla gminy Bakałarzewo do 2032 r." ma na celu udoskonalanie, monitorowanie i weryfikowanie mechanizmu działań systemowych w zakresie skutecznej likwidacji szkodliwych oddziaływań azbestu na zdrowie człowieka i środowisko lokalne gminy. Dokument zakłada realizację przedsięwzięć na terenie gminy, podlegających na usuwaniu azbestu i wyrobów zawierających azbest z nieruchomości należących do osób fizycznych (mieszkańców gminy). W dokumencie określono szczegółowy harmonogram realizacji zadań związanych z usuwaniem azbestu, monitorowaniem postępu prac, aktualizację inwentaryzacji oraz sprawnie prowadzoną edukację ekologiczną. Harmonogram zakłada realizacja zadań w perspektywie długoterminowej do roku 2032.
b) powiązania z działaniami przewidzianymi w innych dokumentach,
„Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla gminy Bakałarzewo do 2032 r.” zawiera założenia wynikające z dokumentów wyższego szczebla tj.:
c) przydatność w uwzględnieniu aspektów środowiskowych, w szczególności w celu wspierania zrównoważonego rozwoju, oraz we wdrażaniu prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska,
W Programie przyjęto zasadę realizacji zadań, które służą zmniejszeniu ilości występowania azbestu i wyrobów zawierających azbest oraz służą zmniejszeniu narażenia zdrowia ludzi na pył azbestowy. Jest to kierunek działań zgodny z wymogami prawa polskiego i Unii Europejskiej. Realizacja Programu jest powiązana z realizacją celów „Odnowionej Strategii Zrównoważonego Rozwoju UE”. Strategia zakłada „ostateczne zastąpienie substancji wzbudzających szczególnie duże obawy odpowiednimi alternatywnymi substancjami lub technologiami”. Ponadto zagadnienia związane z wyrobami zawierającymi azbest regulują unijne dyrektywy:
Regulacje zawarte w tych przepisach wdrożone są w krajowych ustawach i rozporządzeniach.
d) powiązania z problemami dotyczącymi ochrony środowiska;
Niska ekologiczna świadomość społeczna oraz nieznajomość przepisów prawnych, skutkuje niewłaściwym postepowaniem z odpadami zawierającymi azbest oraz nieprzestrzeganiem narzuconych w aktach prawnych obowiązków dla posiadaczy odpadów. Realizacja założeń Programu, tj. edukacji ekologicznej, monitorowania ilości wyrobów zwierających azbest, wsparcia gminy w demontażu i wywozie wyrobów zawierających azbest itp., pozwolą zmniejszyć skalę tego problemu w odniesieniu do szkodliwości azbestu.
2) Rodzaj i skale oddziaływania na środowisko, w szczególności:
a) prawdopodobieństwo wystąpienia, czas trwania, zasięg, częstotliwość i odwracalność oddziaływań
Program sporządzono w celu wyeliminowania negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców gminy Bakałarzewo, spowodowanych narażeniem na włókna azbestu, doprowadzenia do sukcesywnej likwidacji negatywnego oddziaływania azbestu na środowisko oraz do spełnienia w określonym horyzoncie czasowym wymogów ochrony środowiska. Zasięg działań przewidzianych w Programie, będzie ograniczał się do wykonywania określonych zadań, polegających na sukcesywnym, długofalowym procesie usuwania azbestu z terenu gminy, zgodnie z przepisami i wymaganiami prawa przez uprawnione podmioty, w sposób bezpieczny dla środowiska. Oddziaływania na środowisko w wyniku realizacji zapisów Programu będą posiadały zasięg lokalny w obrębie terytorium gminy i związany jedynie z realizacja zadania. Wykonanie działań ujętych w Programie nie spowoduje zmian w środowisku, jak również nie wpłynie negatywnie na istniejące walory krajobrazowe. Ryzyko zagrożenia dla zdrowia ludzi zostanie zminimalizowana, poprzez działania informacyjne i edukację społeczeństwa, stosowanie bezpiecznych procedur, a nawet wykluczone z uwagi na bezpieczne i zgodne z prawem postepowanie, zarówno w trakcie demontażu wyrobów jak i późniejsze zagospodarowanie odpadów azbestowych. Działania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest mają charakter trwały i nieodwracalny (pozytywny).
Biorąc pod uwagę zanieczyszczenie środowiska i zagrożenia zdrowia ludności, największy problem stanowi emisja włókien azbestu z ulegających korozji wyrobów azbestowo-cementowych (do których produkcji zastosowano około 85% ogólnej ilości sprowadzonego do Polski azbestu) oraz emisja włókien azbestu wynikająca z nieprawidłowo prowadzonego demontażu, transportu lub składowania odpadów zawierających azbest.
Ponieważ azbest wykorzystany jako pokrycia dachowe przez cały czas jego użytkowanie stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców, tylko jego całkowite usunięcie pozwoli na eliminację tego zagrożenia. Wymiana pokryć dachowych jest bardzo kosztowna i proces związany z emisją włókien azbestu przy jego demontażu i transporcie będzie przebiegał z różnym zastosowaniem w zależności od możliwości finansowych mieszkańców gminy.
Pozyskanie jak największych środków na dofinansowanie prac związanych z usuwaniem azbestu pozwoli na przyspieszenie tego procesu i sprawne zakończenie realizacji Programu, a tym samym wyeliminowanie negatywnego wpływu włókien azbestu na środowisko i zdrowie ludzi.
b) Prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych lub transgranicznych
Rozwiązania przewidywane w Programie są zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz nie generują nieodwracalnych negatywnych oddziaływań skumulowanych jak i transgranicznych.
c) Prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagrożenia dla środowiska
Przepisy określające zasady bezpiecznego postępowania z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest narzuciły szereg obowiązków, zarówno na właścicieli obiektów i urządzeń, gdzie został użyty azbest jak i na prowadzących wszelkiego rodzaju prace związane z usuwaniem bądź transportem czy umieszczeniem na składowisku wyrobów i odpadów zawierających azbest.
W Polsce problematyka bezpiecznego postępowania z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest została uszeregowana w bloku tematycznym obejmującym łącznie 6 procedur zgodnie z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej:
Bezpośrednim oddziaływaniem wynikającym z realizacji Programu może być krótkotrwałe zanieczyszczenie powietrza włóknami azbestowymi, w wyniku prac związanych z usuwaniem materiałów zawierających azbest z obiektów budowlanych. Również lokalny hałas wywołany robotami budowlanymi na danych obiektach będzie mieć charakter bezpośredni i lokalny, ale są to roboty zwykłe związane z wymianą połaci dachowych.
Program zakłada demontaż i usuwanie wyrobów azbestowych przez wyspecjalizowane firmy, działające na podstawi ważnych zezwoleń i zachowaniem wszelkich procedur wynikających z przepisów prawa. W związku z tym realizacja postanowień Programu poprzez wykonywanie prac zgodnie z przepisami oraz usunięcie z terenu gminy wyrobów azbestowych nie spowoduje wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi i zagrożenia środowiska.
3) Cechy obszaru objętego oddziaływaniem na środowisko, w szczególności:
a) Obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, wrażliwe na oddziaływanie, istniejące przekroczenia standardów jakości środowiska lub intensywne wykorzystywanie terenu,
Pod względem zasobów dziedzictwa kulturowego Gmina Bakałarzewo charakteryzuje się znacznymi walorami. Posiada 13 dobrze zachowanych, schronów wojennych (tzw. bunkry). W głównym funkcjonuje skansen fortyfikacji. Murowany kościół z 1936 roku z odrestaurowanym ołtarzem głównym z pocz. XVII wieku. Jest to najstarszy ruchomy zabytek powiatu suwalskiego. Na terenie gminy znajdują się także pomniki (Bakałarza i Obrońców Bakałarzewa z 1939 roku), cmentarze (katolicki i żydowski), miejsca straceń (12. akowców i Pankiewiczów), młyn z jazem wodnym, czy boisko do piłki plażowej i Mostek Zakochanych nad jeziorem Sumowo. Układ urbanistyczny Bakałarzewa z XVI wieku, jako przykład topografii dawnego, kresowego miasteczka.
Realizacja Programu nie będzie negatywnie oddziaływać na obszary o szczególnych właściwościach naturalnych oraz obszarów i obiektów mających znaczenie dla dziedzictwa kulturowego. Ze względu na rozproszenie obiektów, na których prowadzone będą działania nie będzie również negatywnego oddziaływania w przypadkach, gdy teren jest intensywnie wykorzystywany (zwarta zabudowa wsi).
b) Formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz obszary podlegające ochronie zgodnie z prawem międzynarodowym
Realizacja postanowień przedmiotowego dokumentu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko. Należy również zauważyć, iż Program dotyczy terenu wyłącznie jednej jednostki samorządu terytorialnego jaką jest gmina Bakałarzewo. Na terenie Gminy Bakałarzewo występują obszary chronione i NATURA 2000.
Realizacja zadań wynikających z projektu Programu nie wpłynie negatywnie na zachowanie powiązań przyrodniczych. Negatywny wpływ realizacji ww. Programu na zachowanie dziedzictwa kulturowego również nie będzie miał miejsca.
PODSUMOWANIE
Program ma na celu dostosowanie zapisów tego dokumentu do obowiązujących norm, procedur oraz aktów prawnych oraz weryfikację ilości wyrobów zawierających azbest na terenie gminy Bakałarzewo, które zostaną usunięte do 2032 r. Programem został objęty teren gminy Bakałarzewo.
Podsumowując należy uznać, że realizacja postanowień Programu nie spowoduje znaczącego odziaływania na środowisko, ponieważ:
Realizacja założeń Programu wpłynie na poprawę stanu środowiska i zdrowia ludzi poprzez:
Realizacja projektu Programu ze względu na charakter działań, rodzaj i skalę oddziaływania powinna się przyczynić do poprawy warunków życia i zdrowia ludzi.
Wójt
/-/ dr Tomasz Naruszewicz
