Urząd Miasta i Gminy
Zasady zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej.
I. Uwagi ogólne – przesłanki i cel przyjęcia nowych regulacji prawnych.
W dniu 1 kwietnia 2006r. weszła w życie ustawa z dnia 10 marca 2006r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej – publikacja Dz. U. Nr 52, poz. 379. Wymieniona ustawa wdraża przepisy dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej ( Dz. Urz. UE L 283 z 31.10.2003). Dyrektywa ta określa minimalne progi opodatkowania podatkiem akcyzowym m.in. oleju napędowego, równocześnie w art.8 dyrektywy wprowadzony został mechanizm upoważniający Państwa Członkowskie do stosowania minimalnych poziomów opodatkowania w stosunku do paliw silnikowych, m.in. oleju napędowego wykorzystywanego do celów prac w rolnictwie, ogrodnictwie, hodowli ryb oraz w leśnictwie, oznaczonego kodem CN 2710 19 41 do 2710 19 49. Jednakże zgodnie z art. 15 w/w dyrektywy Państwa Członkowskie mogą stosować poziom opodatkowania – obniżany nawet do zera – dla produktów energetycznych wykorzystywanych m.in. w pracach rolniczych. Jest to więc możliwość odstępstwa od generalnej zasady minimalnego poziomu opodatkowania, wymaganego przepisami tej dyrektywy m.in. w zakresie opodatkowania podatkiem akcyzowym oleju napędowego używanego w pracach rolniczych. Przedmiotowa preferencja może być realizowana w formie zwrotu uprzedni zapłaconego podatku akcyzowego. Rozwiązanie takie przewidziane zostało w art. 6 w/w dyrektywy, z którego wynika, że cyt. „Państwa Członkowskie mogą przyznawać zwolnienia lub obniżki w poziomach opodatkowania przewidzianych niniejszą dyrektywą albo:
a) bezpośrednio,
b) przez zróżnicowaną stawkę, lub
c) przez refundowanie całości lub części kwoty opodatkowania”.
Właśnie rozwiązanie polegające na zwrocie podatku akcyzowego przyjęte zostało w Polsce, a jego zasadniczym celem jest obniżenie kosztów produkcji rolniczej producentów rolnych prowadzących tą produkcję na obszarze Polski.
II. Podmioty uprawnione do otrzymania zwrotu podatku akcyzowego.
Art. 3 ustawy z dnia10 marca 2006r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej – (Dz. U. Nr 52, poz. 379) – (dalej ustawa o zwrocie podatku akcyzowego), stanowi, że zwrot podatku przysługuje producentowi rolnemu. Ust. 2 tego samego artykułu definiuje producenta rolnego, za którego uważa się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, będącą posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Legalną definicję gospodarstwa rolnego znajdujemy w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz. U. z 1993r. Nr 94, poz. 431 z późn. zm.). Istotnym elementem definicji gospodarstwa rolnego są grunty podlegające opodatkowaniu podatkiem rolnym, którymi w myśl art. 1 przywołanej ustawy o podatku rolnym są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami, cyt. „ Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art.1, o łącznej powierzchni przekraczającej
W przypadku gdy grunty gospodarstwa rolnego stanowią przedmiot posiadania samoistnego i posiadania zależnego, zwrot podatku przysługuje posiadaczowi zależnemu (art. 3 ust. 3 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego). W przypadku gdy grunty gospodarstwa rolnego stanowią przedmiot współposiadania, zwrot podatku przysługuje temu współposiadaczowi, w stosunku do którego pozostali współposiadacze wyrazili pisemną zgodę. Pisemna zgoda nie dotyczy współmałżonków (art.3 ust. 4 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego).
Wyjaśnienia pojęć „posiadacz samoistny” oraz „posiadacz zależny” zawarte są w art. 336 Kodeksu Cywilnego (dalej k.c.). Zgodnie z tym przepisem posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel, ponadto zgodnie z art. 339 k.c. domniemywa się, że ten, kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym. Posiadaczem zależnym rzeczy jest ten, kto nią faktyczne włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą, przy czym w myśl art. 341 k.c. domniemywa się, że posiadanie jest zgodne ze stanem prawnym, np. umową. Przepisy k.c. nie zawierają natomiast legalnej definicji „współposiadacza” czy też „współposiadania”, jednakże na tle ustawowych pojęć odnoszących się do posiadacza, zarówno samoistnego jak i zależnego, a także pojęcia współwłasności (art. 195 k.c.) wnioskować można, że współposiadanie to taki stan, w którym władztwo nad tą samą rzeczą przysługuje kilku ( co najmniej dwu) osobom.
Zarówno posiadanie jak i współposiadanie użytków rolnych przez producentów rolnych wynikać musi z ewidencji gruntów i budynków, bowiem z uwzględnieniem m.in. danych o powierzchni użytków rolnych ustala się roczny limit zwrotu podatku.
IIIZasady wyliczania kwoty podatku podlegającej zwrotowi.
W ustawowej formule wyliczenia kwoty podatku podlegającej zwrotowi uwzględnione muszą być następujące elementy: ilość litrów faktycznie zakupionego oleju napędowego (wynika z faktur VAT), stawkę zwrotu podatku na litr oleju napędowego (ogłaszana corocznie w drodze rozporządzenia Rady Ministrów) oraz roczny limit zwrotu podatku (wyliczany wg wzoru z ustawy o zwrocie podatku akcyzowego). Kwota zwrotu to iloczyn ilości oleju napędowego zakupionego przez producenta rolnego i stawki zwrotu podatku na litr oleju napędowego, obowiązującej w dniu złożenia wniosku o zwrot po datku. Kwota zwrotu podatku musi mieścić się w ramach rocznego limitu.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy limit ustala się jako kwotę stanowiącą iloczyn stawki zwrotu podatku na litr oleju napędowego, liczby 86 oraz powierzchni użytków rolnych, będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego. Powierzchnia użytków rolnych ma wynikać z ewidencji gruntów i budynków, wg stanu na dzień 1 kwietnia danego roku. Ustalając limit nie uwzględnia się :
1) gruntów gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej,
2) gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.
Uwzględniając charakterystyki opisanych wyżej danych ustalić można wzory do wyliczenia kwoty zwrotu i limitu zwrotu a także konkretną kwotę podatku podlegającą zwrotowi.
IV. Wnioskowanie o zwrot podatku.
Wniosek o zwrot podatku składa się odpowiednio do wójta, burmistrza (prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce położenia gruntów będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego, w terminach od 1 marca do 31 marca i od 1 września do 30 września. W 2006r. termin składania wniosków ustalony został od 1 września do 30 września. Wzór wniosku określony zostanie rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wydanym na podstawie delegacji zawartej w art. 6 ust. 6 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego. W myśl uregulowań ustawy (art. 6 ust. 2) wniosek o zwrot zawiera:
Ø imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres producenta rolnego,
Ø NIP producenta rolnego (jeżeli został nadany),
Ø PESEL albo numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość producenta rolnego oraz nazwę organu, który wydał dokument, w przypadku gdy producent rolny jest osobą fizyczną,
Ø oświadczenie o powierzchni użytków rolnych, położonych na obszarze gminy, do której wójta, burmistrza (prezydenta miasta) składany jest wniosek o zwrot podatku. Oświadczenie to składa się z uwzględnieniem powierzchni użytków rolnych określonej w ewidencji gruntów i budynków wg. stanu na 1 kwietnia danego roku.
Ø pisemną zgodę pozostałych współposiadaczy, jeżeli producent rolny jest współposiadaczem gruntów gospodarstwa rolnego,
Ø numer rachunku bankowego, w przypadku gdy zwrot podatku następował będzie w formie przelewu bankowego.
Do wniosku o zwrot podatku producent rolny obowiązany jest dołączyć:
Ø faktury VAT albo potwierdzone za zgodność z oryginałem ich kopie, stanowiące dowód zakupu oleju napędowego w okresie 6 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku,
Ø odpis z Krajowego Rejestru Sądowego w przypadku gdy producent rolny podlega wpisowi do tego rejestru.
We wzorze wniosku w polu IX „Oświadczenia” producent rolny składa oświadczenie, że znane mu są skutki składania fałszywych oświadczeń wynikające z art. 297 § 1 Kodeksu karnego, oraz, że są mu zasady przyznawania zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej.
Na załączonych do wniosku fakturach upoważniony pracownik urzędu gminy umieszcza adnotację o treści „przyjęto w dniu…..do zwrotu części podatku akcyzowego”. Wniosek o zwrot podatku i załączniki nie podlegają opłacie skarbowej.
V. Wydawanie decyzji oraz dokonywanie wypłat zwrotu podatku.
Wszczęcie postępowania w sprawie ustalenia i wypłaty zwrotu podatku następuje na wniosek producenta rolnego. Do postępowania tego stosuje się przepisy ustawy o zwrocie podatku akcyzowego, a w zakresie nieuregulowanym tą ustawą przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 2 ustawy). Organem przyznającym zwrot podatku (na wniosek producenta rolnego) jest wójt, burmistrz (prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gruntów będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego, który rozstrzyga w tym zakresie w drodze decyzji administracyjnej. Decyzja wydawana jest w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku (wraz z fakturami). W decyzji zawiera się:
1) limit ustalony zgodnie z zasadami określonymi w art. 4 ust. 2 ustawy,
2) kwotę zwrotu podatku,
3) część limitu pozostałą do wykorzystania.
W przypadku zmiany, uchylenia albo stwierdzenia nieważności decyzji o zwrocie podatku, wypłata zwrotu następuje w terminie 14 dni od dnia, w którym stała się ostateczna decyzja przyznająca zwrot podatku, wydana w wyniku zmiany, uchylenie lub stwierdzenia nieważności pierwotnej decyzji.
Jeżeli producent rolny pobrał zwrot podatku w nadmiernej lub nienależnej wysokości, ma obowiązek jego zwrotu wraz z odsetkami w wysokości odsetek od zaległości podatkowych.
Do postępowania w sprawie zwrotu nienależnie lub w nadmiernej wysokości pobranego podatku stosuje się odpowiedni przepisy Działu III ustawy Ordynacja podatkowa, natomiast w przypadku konieczności egzekucji nienależnie pobranego zwrotu podatku zastosowanie znajdą przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
